زین سبب پیغمبربااجتهاد                     نام خودوآن علی مولا نهاد                                               

  گفت :هرکورامنم مولاودوست                ابن عم من علی مولای اوست( مولوی،1372: 535)درقرآن مجید آیاتی هستند که به عنوان یک نص قرآنی دلالت برولایت وامامت حضرت علی (ع)می کنند،ازجمله آیه معروف سوره مبارکه ی مائده است که فرموده :"انّماوَلیّکُم اللّهُ ورسولهُ والّذینَ آمنواالذین یقیمونَ الصَّلوةَویؤتون َالزّکاةَوهم راکعونَ" ( مائده ،آیه ی55)   جزاین نیست که دوست شما خداست ورسول اوومؤمنانی که نماز می خوانند وهمچنان که دررکوع اند انفاق می کنند.قرآن مجید می فرماید:ولی وسرپرست ومتصرف درامور شما سه کس هستند؛خدا،پیامبروکسانی ایمان آورده اند ونمازرابرپا می دارند ودر حال رکوع زکات می دهند .منظور از آن کسی که در حال رکوع زکات می دهد حضرت مولا(ع)است.این مطلب در جلد ششم تفسیرالمیزان وجلدچهارم تفسیرنمونه به طور مشروح بیان شده است .

حسّان بن ثابت باتوجه به این آیه ی قرآن می گوید:"فَاَنتَ الّذی اعطیتَ اذااَنتَ راکِعٌ/فدَ تکَ نفوسَ القومِ یاخیرَراکعِ"یاعلی توآن کسی هستی که درحال رکوع عطافرمودی. جان های مردم فدای توباد،ای بهترین رکوع کننده.آیه ی دیگر درهمین سوره ی  مبارکه است که فرمودند:"یاایهاالناس الرسولُ بلغ مااُنزِلَ الیکَ ان لَم تفعل  فما بلّغتَ رسالتهُ واللّهُ یعصِمکَ من النّاسِ انّ الله لایهدی القوم َالکافرینَ"(مائده،آیه ی67)ای پیامبر ،آنچه راکه ازپروردگارت برتونازل شده است به مردم برسان .اگرچنین نکنی امررسالت اوراادا نکرده ای خداتورا ازمردم حفظ می کند ،که خدامردم کافرراهدایت نمی کند .این آیه دلالت بر نصب جانشینی حضرت علی (ع)دارد زیرا باتوجه به اینکه سوره ی مائده آخرین سوره است که دراواخرعمرشریف حضرت رسول نازل شده وباتوجه به این که مسائل مربوط به توحید،شرک،معاد،نماز،روزه،خمس وجهادقبلاًصادرشده بودویک نکته مهمی باقی مانده بودکه  حتی ابلاغ رسالت به آن بستگی داشت ، مسئله ی جانشینی حضرت بود.دراین روز (عیدغدیرخم)حضرت می فرماید :" مَن کنتُ مولاهُ فعلیٌّ مولاه ُاللهمَّ وال َمن ولاه وعادَمَن عاداهُ"(امینی،1366 :301)هرکه من درزندگیم مولای اوبودم پس از من علی مولای اوست.بارالهادوست بدار کسی راکه دوست بدارد علی را،ودشمن بدار کسی را که دشمنش بدارد.حسان بن ثابت با توجه به این مناسبت اشعاری زیبایی سروده است.

مولانا باتوجه به  به این حدیث که مورد اتفاق همه هست می گوید:

زین سبب پیغمبر بااجتهاد                                   نام خودوآن علی مولا نهاد

گفت هرکورامنم مولاودوست                           ابن عم من علی مولای اوست

ممکن است کسی بگوید منظورمولاناازولی مفهوم دوستی باشد اما اگر خوب دقت کنیم درابیات بعدی این مطلب رابانبوت ارتباط می دهد،ومی گوید:کیست مولا؟آنکه آزادت کند                          بندرقیت زپایت برکند

این مولاکسی است که توراازبندگی دنیاوزندگی مادی رهایی می دهد.نیز درتوضیح این مطلب می گوید:

چون به آزادی نبوت هادی است                        مؤمنان را زانبیاآزادی است

ازطرفی مولانا جریان غدیرخم راآگاه است که این حدیث رامطرح می کند وچون هرانسان منصفی می داندکه تذکرویادآوری دوستی حضرت علی (ع)نیازبه این همه مقدمات وتشکیلات وخطبه خوانی دروسط بیابان خشک وسوزان ومتوقف کردن جمعیّت ندارد.مولانا علاوه براین  حدیث به حدیث دیگری  که به این بحث بستگی دارد نیزتمسّک جسته است .پیامبر می فرماید:"مَثلَ اَهلِ یبتی فیکُم مثل ُسفینهِ نوحٍ من رکبها نجاومن تخلّفَ عنهاغَرَقَ."

بهراین فرمودپیغمبرکه من                              همچوکشتی ام به طوفان زمن

ماواصحابم چوآن کشتی نوح                          هرکه دست اندر زند یابد فتوح(مولوی،1372: 310)

مولانا میزان هرعمل نیک را عمل حضرت می داند.

ازعلی آموزاخلاص عمل                                 شیر حق رادان مطهراز دغل

اوراافتخار هرنبی وولی می شمارد:

اوخدوانداخت برروی علی                               افتخارهرنبی وهرولی

درستایش حضرت سخن رابه آن جا می رساندکه می گوید:یاعلی وجودتو یک وجودمادی نخواهد بود،عقلی است که به عقل کل پیوسته است.

ای علی که جمله عقل ودید ه ای                           شمه ای واگو ازآن چه دیده ای

پیامبر(ص)راشهرعلم وعلی (ع)رادروازه ی آن می داند.

چون توبابی آن مدینه علم را                          چون شعاعی آفتاب حلم را

جهادگری می داند که جز رضای حق شمشیر نمی زند.

گفت:من تیغ ازپی حق می زنم                       بنده حقم نه مأمور تنم

اهل نمازی است که هواهارااسیرخودکرده است.

بادخشم وبادشهوت بادآز                         برداو راکه نبوداهل نماز

خلاصه این که اوراچون کوهی استوار می دانندامّایادحق اورا چون کاه به هرسو می برد.

کوهم وهستی من بنیاداوست                     ورشوم چون کاه،بادم باداوست

جزبه باداونجنبد میل من                             نیست جزعشق احد سرخیل من

خشم برشاهان شه وماراغلام                     خشم راهم بسته ام زیرلگام(مولوی،1372: 229-234)