یزید بسطامی ،طیفور بن عیسی بن آدم بن سروشان بسطامی ملقب به سلطان العارفین

،جدش مجوس بوده است وبه دست امام علی بن موسی الرضا(ع)مسلمانی گزیده

 واورابایزداکبرگویند،وفات اوبه سال261 یا262هجری بوده است.استادمطهری می

 فرمایند:بایزید بسطامی ازاکابر عرفا است.می گوینداولین کسی است که صریحاً ازفناء فی

 الله وبقابه الله سخن گفته است .بایزید گفته است :ازبایزیدخارج شدم مانند

مارازپوست.بایزید به اصطلاح شطیحاتی دارد که موجب تکفیرش شده است.وخود

عرفااوراازاصحاب سکرمی نامند یعنی درحال جذبه وبی خودی آن سخنان را می گفته

 است .بعضی ادعاکرده اند که سقای خانه ی امام صادق (ع)بوده است .ولی این ادعا

باتاریخ جورنمی آید.یعنی بایزید عصرامام صادق رادرک نکرده است.نکته ای که مورد

نظرمولانا است این است که دل های زدوده اززنگار می تواندبه مقام والایی نائل گردد

ومشکل خویش رابااستمدادازروح عارفان واصل حل نماید وبین آنان حجابی

نخواهدبود.ازجمله می گوید:که شیخ ابوالحسن خرقانی برسرقبر بایزید بسطامی

حضورپیدا می کرد وباروح بایزید بسطامی تماس می گرفت ومشکلات ودشواری های

وگرفتاری خویش راحل می نمود"ازپس سال ها،آمد پدید/بوالحسن،بعدوفات بایزید."

  "هرصباحی رونهادی سوی گور/ایستادی تاضحی اندرحضور."

درمورد بایزید سخن فراوان گفته اند؛که به چندبیت سعدی اشاره می شود:

شنیدم که وقت سحرگاه عید                    زگرمابه آمدبرون بایزید

یکی طشت خاکسترش بی خبر                 فروریختند ازسرایی به سر

همی گفت شولیده دستار وموی               کف دست شکرانه مالان به روی

که ای نفس من درخور آتشم                   به خاکستری روی درهم کشم؟